به گزارش بلومبرگ، وزیر امور خارجه قطر در نشست اقتصادی در دوحه اعلام کرد: اگر اجازه ندهید اقتصاد شما به پروژههایتان برسد، اساساً آنچه اتفاق میافتد این است که مقدار بیشتری واردات خواهید داشت.»
عربستان به دنبال جلوگیری از برافروختگی اقتصاد خود است
الجدان میگوید: «عربستان باید مراقب باشد به نقطهای نرسد که اقتصاد به محدودیتهای ظرفیت خود برای پاسخگویی به تقاضای دولت و افراد برسد. این نقطه که معمولاً به عنوان اقتصاد برافروخته از آن یاد میشود، منجر به تورم و کسری بالا میشود. در علم اقتصاد، یکی از نمونههای کسری، حجم بالاتر کالاهای وارداتی است، زیرا درآمد حاصل از یک کشور را به کشور دیگر منتقل میکنند.»
الجدان در ادامه توضیح میدهد اگر عربستان سعودی اجازه ندهد اقتصادش به پروژههای سرمایهگذاری عظیم میلیارد دلاری خود برسد، ممکن است در نهایت فاقد ظرفیت تولید و دیگر ظرفیتها برای حمایت از برنامههای خود باشد.
بنابراین دادن زمان بیشتر عاقلانه است. در واقع این محدودیت بودجه نیست. این کسری اقتصادی است.
پروژههای چشمانداز ۲۰۳۰ عربستان ممکن است به تعویق بیفتند
عربستان سعودی در ماههای اخیر اعتراف کرده است برخی از پروژهها را که بخشی از برنامه چشمانداز ۲۰۳۰ ولیعهد محمد بن سلمان هستند در اولویت قرار میدهد در حالی که احتمالاً برخی دیگر را به تعویق میاندازد.
در پایان سال گذشته، عربستان سعودی برای اولین بار اذعان کرد برخی از پروژههای برنامه چشمانداز ۲۰۳۰ برای تنوع بخشیدن به اقتصادش به دور از نفت به تعویق افتاده است تا از فشار بر اقتصاد جلوگیری کند.
الجدان وزیر دارایی عربستان در ماه دسامبر اعلام کرد: «عربستان به زمان بیشتری برای ساخت کارخانهها حتی منابع انسانی کافی نیاز دارد. تاخیر یا بهتر است بگوییم تمدید برخی پروژهها به اقتصاد کمک میکند.»
بهرغم بحثهای احتمالی در مورد تنظیم مجدد زمان پروژههای گرانقیمت، عربستان سعودی همچنان خوشبین است که میتواند برنامه چشمانداز ۲۰۳۰ را برای رشد اقتصاد غیرنفتی خود با گردشگری و فناوری اجرا کند.
الجدان در نشست اقتصادی در قطر گفت: «عربستان در سالهای اخیر شاهد رشد پیوسته بخش غیرنفتی خود بوده است و درآمد بیشتری از فعالیتهای غیرنفتی دارد. این افزایش درآمد برای دولت، همراه با پیشبینی محافظهکارانه در مورد درآمدهای نفتی، به عربستان سعودی در برنامهریزی برای تامین مالی بسیاری از پروژههای چشمانداز ۲۰۳۰ کمک میکند.»
بخش غیرنفتی و فعالیتهای دولتی در سهماهه اول ۲۰۲۴ رشد کردند، اما کاهش ۱۰.۶ درصدی فعالیتهای نفتی به دلیل اینکه سعودیها تولید نفت را به ۹ میلیون بشکه در روز محدود میکنند، تولید ناخالص داخلی عربستان را ۱.۸ درصد کاهش داد.
در اوایل این ماه، اداره کل آمار عربستان سعودی در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۲۳ اعلام کرد. این کاهش عمدتاً ناشی از کاهش ۱۰.۶ درصدی در فعالیتهای نفتی بود. در عین حال، فعالیتهای غیرنفتی ۲.۸ درصد و فعالیتهای دولتی ۲.۰ درصد به صورت سالانه در سهماهه اول ۲۰۲۴ رشد کردند.
تولید ناخالص داخلی در سهماهه اول سال جاری ۱.۳ درصد نسبت به سهماهه چهارم سال ۲۰۲۳ افزایش یافت که ناشی از افزایش ۲.۴ درصدی فعالیتهای نفتی، همراه با رشد ۰.۵ درصدی در فعالیتهای غیرنفتی بود.
طبق آمارها، درآمدهای دولت از بخش نفت در سهماهه اول ۲ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافت، در حالی که درآمدهای غیرنفتی با سرعت بیشتری ۹ درصد افزایش یافت تا در مجموع منجر به رشد چهار درصدی در درآمدهای بودجه شود.
با این حال، عربستان سعودی در سهماهه اول ۲۰۲۴ کسری بودجه را به دلیل افزایش مخارج که از درآمدهای دولت پیشی گرفت، ثبت کرد.
وضعیت تورم در عربستان
به طور جداگانه، تورم در عربستان ثابت و پایینتر از سطح جهانی است و به طور بالقوه به مقامات و تامینکنندگان مالی عربستان سعودی اطمینان میدهد که اقتصاد به نقطه بحرانی نزدیک نشده است.
نرخ تورم سالانه در عربستان سعودی در آوریل ۲۰۲۴ برابر با نرخ تورم سالانه در ماه مارس ۱.۶ درصد بود. شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) در آوریل نسبت به مارس ۲۰۲۴ ۰.۳ درصد افزایش یافت.
مقامات سعودی در نهایت شروع به اعتراف کردند که برخی از پروژههای آیندهنگر گرانقیمت ممکن است برای جلوگیری از متلاطم کردن اقتصاد بزرگترین صادرکننده نفت خام جهان که میتواند بر بازار و اقتصاد جهانی نفت تاثیر بگذارد، باید بیشتر منتظر بمانند.