به گزارش اکو رسانه ، به نقل از هم میهن ؛ انتخابات شورای شهر هرچند باید به صورت عادی صحنهای از فعالیتها برای بهبود وضعیت شهر باشد و از نگاه شهری و منطقهای به آن نگاه شود، اما ماجرا در کلان شهرهای تهران و به صورت ویژه در تهران به شکلی است که جریانات انتخاباتی بیش از اینکه شهری باشند، حاشیهها و البته پشتوانههای سیاسی دارند، ماجرایی که از دوره اول شوراها وجود داشت و همچنان هم وجود خواهد داشت.
روند برگزاری انتخابات دوره هفتم شوراهای شهر آغاز شده و قرار بر این است برای اولین بار در تاریخ، یک انتخابات به صورت تناسبی برگزار شود؛ نوعی از انتخابات که به صورت طبیعی جایگاه احزاب را بالاتر از آنچه که هست قرار میدهد و این بار احزاب و گروهها هستند که لیست میدهند؛ موضوعی که البته فعلاً در تهران انجام خواهد شد تا آزمون و خطا شده و در انتخابات مجلس سیزدهم هم استفاده شود.
در همین راستا طبیعتاً گروههای سیاسی در ایران هم درگیر ماجرا خواهند شد. بررسیها نشان میدهد که هر دو جریان اصلاحطلب و اصولگرا برنامه خودشان را آغاز کردهاند اما بررسی جزئی فعالیتهای آنها، میتواند نکات مهمی را نشان دهد.
اصلاحطلبان
آنچه درباره احزاب و گروههای اصلاحطلب میگذرد را در سه محور میتوان مورد بررسی قرار داد.
جبهه اصلاحات ایران
موضوع انتخابات شوراهای شهر در دستور کار جبهه اصلاحات قرار دارد. این نکتهای است که سخنگوی جبهه اصلاحات ۳ مهر به ایلنا گفته بود. او میگوید: «در آینده نزدیک بعد از تعیین راهبرد چگونگی حضور در انتخابات شوراها از سوی جبهه اصلاحات اعلام میشود.» البته در این میان، از پنج حزب شاخص جبهه اصلاحات ایران (اتحاد ملت، توسعه ملی، کارگزاران سازندگی، اعتماد ملی و ندای ایرانیان)، چهار حزب اظهارنظرهایی در این ارتباط انجام دادهاند که سه مورد آن نشان میدهد که سه حزب از پنج حزب اصلی، برنامههای خود را برای حضور در انتخابات شورای شهر هفتم آغاز کردهاند و فارغ از اینکه جبهه چه تصمیمی خواهد گرفت، مسیر خود را خواهند رفت تا اینکه تصمیم نهایی جبهه اصلاحات اعلام شود. در کنار این سه حزب، یک حزب دیگر هم از حضور در انتخابات شورای شهر استقبال کرده است.
در بین احزاب اصلی جبهه اصلاحات ایران، برخی احزاب یا خودشان رسماً گفتهاند و یا به نظر میرسد برنامههایشان برای انتخابات شورای شهر هفتم آغاز کردهاند. این احزاب عبارتند از:
حزب کارگزاران سازندگی: هرچند چیزی درباره آغاز فعالیتهای کمیتههای این حزب برای بررسی و معرفی کاندیداها منتشر نشده است، اما بعید به نظر میرسد این حزب کاری در این حوزه انجام نداده باشد، چنانچه از روزهای پایانی اردیبهشت سال جاری، حسین مرعشی، دبیرکل کارگزاران راهبردهای انتخاباتی کارگزاران را برای انتخابات شوراها در سه محور بیان کرد و گفته بود: «۱- شهردارمحوری در فهرستها: مردم بیشتر از آنکه به شورا اهمیت دهند برای شهردار اهمیت قائلاند.
بنابراین در هر شهر باید ۲ یا ۳ چهره توانمند و محبوب که ظرفیت شهردار شدن دارند را در صدر فهرست قرار دهیم. ۲- تخصصگرایی به جای سهمخواهی حزبی: شوراها باید براساس تخصصهای لازم برای مدیریت شهری بسته شوند. تقسیم کرسیها براساس قدرت احزاب، رویکرد اشتباهی است. ۳- تمرکز بر حل مسائل اولویتدار شهری: در هر شهر، یکی دو مسئله کلیدی و واقعی را باید شناسایی و برای حل آن برنامهریزی کنیم.» مرعشی ۳ آبان هم به خبرگزاری فارس گفته بود: «جهبه اصلاحات و کارگزاران در قالب یک کار جمعی انشاءالله ظاهر خواهند شد و یک لیست انتخاباتی واحد ارائه خواهند داد. جریان اصلاحات به دنبال آن است که با وحدت فهرست در انتخابات شرکت کند.»
حزب ندای ایرانیان: به صورت جدی وارد فضای انتخاباتی در حوزه شورای شهر هفتم شدهاند و برنامههایشان را دنبال میکنند. سعید نورمحمدی، قائم مقام حزب ندای ایرانیان ۱۲ آبان به ایسنا اینگونه میگوید: «رویکرد حزب ندای ایرانیان حتماً شرکت در انتخابات است و ما به دنبال دعوت حداکثری از متخصصین امور شهری هستیم؛ یعنی اگر کسی در حوزه شهری تخصص ندارد از منظر حزب ندای ایرانیان توصیه را به ثبتنام نمیکنیم ولی اگر افرادی هستند که تخصص حوزه شهری را دارند حتماً از آنها به عنوان حزب ندای ایرانیان برای داوطلبی در این انتخابات دعوت میکنیم.»
همچنین روز گذشته، شهابالدین طباطبایی، دبیرکل این حزب هم در مصاحبهای گفته بود: «در نشست این هفته اعضا رئیس ستاد انتخاباتی انتخاب و معرفی میشود. ترجیح ما در حزب ندا این است که همزمان با لیستی که برای انتخابات معرفی میکنیم شهردار را نیز معرفی کنیم.»
حزب اعتماد ملی: آنها نیز به صورت رسمی اعلام کردهاند که فعالیتهایشان برای انتخابات شورای شهر آغاز شده است. ابتدا یازدهم آبان، محمدصادق جوادیحصار، سخنگوی این حزب به ایسنا گفته بود: «بنا بر شرایط و مقتضیات، به نیروهای داوطلب خود توصیه میکنیم که ثبتنام در انتخابات شوراها را انجام دهند؛ در صورت فراهم شدن شرایط رقابتی، این افراد برای حضور در لیستهای انتخاباتی مورد بررسی قرار خواهند گرفت.»
اسماعیل گرامیمقدم، قائممقام حزب اعتماد ملی هم ۲۲ آبان در مصاحبهای که با ایلنا انجام داده، خبر داده است: «حزب اعتماد ملی نیز فعالیتهای خود را در مباحث انتخابات شوراها آغاز کرده و در کمیته تعامل و دفتر سیاسی این مباحث در حال انجام هستند. اما آنچه که روشن است، این است که حزب اعتماد ملی عضو جبهه اصلاحات است و با راهبردهای جبهه اصلاحات هماهنگی دارد و فعالیتهای خود را در حوزه انتخابات در قالب جبهه اصلاحات پیش خواهد برد.»
مورد دیگر مربوط به حزب اتحاد ملت است که تنها اعلام کرده در این انتخابات حضور خواهند داشت. اشرف بروجردی، عضو شورای مرکزی این حزب ۹ آبان به خبرگزاری ایرنا گفته بود: «یکی از وظیفههای احزاب سیاسی این است که راه را برای افزایش مشارکت مردم هموار کنند و به جامعه آگاهی ببخشند که چه باید بکنند. بنابراین، حزب اتحاد ملت ایران در انتخابات شرکت خواهد کرد و حضور فعال خواهد داشت و معرفی کاندیداها را نیز در دستور کار خود دارد.» البته در کنار اینها، تا به این ساعت پیرامون حزب توسعه ملی ایران چیزی منتشر نشده و مشخص نیست که آنها فعالیتهایشان را آغاز کردهاند و چه سیاستی را قرار است درباره این دوره از انتخابات در پیش بگیرند.
همانطور که ابتدای این بخش مورد اشاره قرار گرفت، بحث اصلی در حوزه احزابی که عضو جبهه اصلاحات هستند، این موضوع است که جبهه اصلاحات پیرامون انتخابات شورای شهر چه تصمیم خواهد گرفت. نکته مهم این است که جبهه اصلاحات مدتی است تصمیمی مهم را در حوزه سیاستهای کلان خود گرفته و هر نوع تصمیمگیری پیرامون انتخابات را با یک پیششرط مهم تعیین کردهاند.
آنها میگویند دیگر با نامزد اجارهای وارد جریان انتخابات نخواهند شد؛ موضوعی که نمونه آن را در دو سال گذشته دیدهایم. اگر نامزدهایشان تایید صلاحیت نشوند، موضعی مشابه انتخابات مجلس دوازدهم خواهند گرفت و از کاندیدا و لیستی حمایت نمیکنند، ولی اگر نامزدهایشان تایید صلاحیت شوند، روند فعالیتشان مانند انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۴۰۳ خواهد بود و حضور فعال در انتخابات شورای شهر هفتم دارند.
اما موضوع اصلی آنجا ایجاد خواهد شد که گزینههای جبهه اصلاحات تایید صلاحیت نشوند و جبهه اعلام کند که از فرد یا افرادی حمایت نمیکند. در این صورت احتمالاً مانند مجلس فعلی این احزاب هستند که تصمیم خواهند گرفت چه انجام دهند. درباره احزاب اصلی جبهه اصلاحات، با توجه به تجربه و شناختی که از آنها وجود دارد میتوان دو نوع رفتار را پیشبینی کرد.
سه حزب «کارگزاران سازندگی»، «اعتماد ملی» و «ندای ایرانیان» همان رفتاری را انجام میدهند که در جریان انتخابات مجلس دوازدهم انجام دادند. آنها به صورت مستقل از جبهه اصلاحات به جریان انتخابات ورود میکنند ولی این احتمال بسیار زیاد است که این سه حزب لیست مشترک بدهند.
چنانچه سعید نورمحمدی، قائم مقام حزب ندای ایرانیان ۵ آبان به فارس گفته است: «اگر جبهه اصلاحات تصمیم به حضور در انتخابات بگیرد، قطعاً با لیست واحد و منسجم پای کار خواهد آمد؛ مگر آنکه روند بررسی صلاحیتها بهگونهای باشد که برخی از احزاب احساس کنند شرکت در انتخابات بیفایده است و نتیجه انتخابات از قبل تعیین شده است.» البته درباره لیست آنها یک احتمال دیگر هم ممکن است وجود داشته باشد، اینکه لیست آنها مهمان یا مهمانهای دیگری هم داشته باشد و اجماعی را تشکیل دهند. شاید روزنهگشایان و به احتمال ضعیفتر حزب اعتدال و توسعه هم به جمع آنها اضافه شده و لیست مشترکی ارائه شود.
اما ماجرا درباره دو حزب شاخص دیگر جبهه اصلاحات یعنی احزاب اتحاد ملت و توسعه ملی به احتمال زیاد متفاوت با سه حزب دیگر است. در صورتی که جبهه اصلاحات لیست ندهد، این دو حزب به احتمال بسیار زیاد، سیاستی مشابه انتخابات مجلس دوازدهم را در پیش خواهند گرفت و همگام با جبهه اصلاحات از کاندیدایی حمایت نمیکنند.
روزنهگشایان
از جریان انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۴۰۰ بود که عدهای از اصلاحطلبان به آرامی مسیر خود را از جبهه اصلاحات جدا کرده و سیاستهای انتخاباتی جبهه را رد کردند؛ موضوعی که در زمستان ۱۴۰۲ جدیتر شد. در آستانه انتخابات دوره دوازدهم مجلس، در فضایی که جبهه اصلاحات به صورت رسمی اعلام کرده بود: «امکان ارائه لیست انتخاباتى در تهران براى جبهه اصلاحات ایران وجود ندارد». بیانیهای با عنوان «بیایید روزنهگشایی کنیم» منتشر شد؛ بیانیهای که به حضور در انتخابات همان دوره مجلس و ارائه لیست تاکید داشت. پس از انتشار این بیانیه بود که عنوان «روزنهگشا» برای برخی از چهرههای شاخص این لیست استفاده شد.
پس از انتخابات مجلس، آنها هرچند در انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۴۰۳ از گزینه جبهه اصلاحات حمایت کردند اما درباره انتخابات پیشروی شورای شهر، دو محور درباره آنها قابل بیان است. پیش از اینکه به بررسی محورهای آنها بپردازیم، ذکر این نکته ضروری است که روزنهگشایان با حضور برخی چهرههای شاخص خود در حال تشکیل حزبی با نام «عهد» هستند و در جریان انتخابات پیشرو به صورت حزبی وارد انتخابات خواهند شد.
درباره سیاستهای انتخاباتی آنها نکته کلیدی این است که این طیف، برخلاف جبهه اصلاحات اعتقادی به این موضوع ندارند که برای حضور در انتخابات باید پیششرطهایی را داشت. به عبارت واضحتر آنها، تحت هر شرایطی و حتی اگر تمام کاندیداهایشان هم ردصلاحیت شود، باز هم در انتخابات حضور خواهند داشت و کنشگری خواهند کرد. به هر صورت، درباره روزنهگشایان و در آینده نزدیک «حزب عهد» میتوان به دو محور اشاره کرد.
اولین محور این است که جبهه اصلاحات لیست دهد. در این صورت در درجه اول باید منتظر ماند و دید که روزنهگشایان چه تصمیمی خواهند گرفت و آیا گزینههای خود را برای بررسی به جبهه اصلاحات خواهند داد و مهمتر اینکه آیا اصلاً جبهه اصلاحات قبول میکند که چهرههای مورد حمایت آنها را بررسی کرده و در نهایت وارد لیست خود کند. در نگاهی خوشبینانه اگر این دو مورد انجام شود و مشکلی وجود نداشته باشد، روزنهگشایان مانند انتخابات ریاستجمهوری همگام با جبهه اصلاحات پیش میروند.
اما دومین محور در صورتی است که یا جبهه اصلاحات لیست ندهد و یا اینکه جبهه اصلاحات لیست بدهد اما تفاهمی برای حضور روزنهگشایان در این لیست صورت نگیرد. با این قطعیت که روزنهگشایان در انتخابات حضور پیدا میکنند، اگر جبهه اصلاحات لیست ندهد آنها به احتمال زیاد لیستی مشترک را با سه حزب «کارگزاران سازندگی»، «اعتماد ملی» و «ندای ایرانیان» خواهند داد، البته این احتمال هم وجود دارد که حزب «اعتدال و توسعه» هم به آنها اضافه شده و لیستی مشترک منتشر شود. اما اگر جبهه اصلاحات لیست بدهد و روزنهگشایان در آن لیست حضور نداشته باشند، در این صورت احتمال اینکه لیستی مجزا از سوی آنها منتشر شود کم است و احتمالاً به سمت و سوی این خواهند رفت که با حزب اعتدال و توسعه ائتلاف کنند.
شورای هماهنگی احزاب اصلاحطلب
بهمن ۱۴۰۳ بود که خبرگزاری ایلنا اطلاعیهای را منتشر کرد که براساس آن گروهی تحت عنوان «شورای هماهنگی احزاب اصلاحطلب» اعلام موجودیت کردند. پس از اعلام موجودیت، هیچ خبری از اینکه این شورا چیست و اصلاً کدام احزاب عضو آن هستند منتشر نشده بود تا اینکه ۱۶ آبان، رسول منتجبنیا، دبیرکل حزب جمهوریت مصاحبهای را با خبرگزاری ایسنا انجام داده و با بیان اینکه: «ما جبهه اصلاحات را به لحاظ اینکه در جلسات دبیران احزاب، شخصیتهای حقیقی صاحب رای باشند قبول نداریم»، درباره شورا توضیح میدهد: «بیش از ۱۰ حزب اصلاحطلب عضو این شورا هستند.» اما نکته اصلی این است که همچنان مشخص نیست به غیر از حزب جمهوریت، ۹ حزب و گروه دیگری که عضو این شورا هستند، نامشان چیست.
نکته مشخص درباره آنها دو محور است. محور اول اینکه آنها برای انتخابات شورای شهر هفتم، لیست خواهند داد و خبری از همراهی آنها با لیست احتمالی جبهه اصلاحات وجود ندارد. محور دوم که شاید چندان دور از ذهن هم نباشد این است که این احتمال هم وجود دارد که این شورا به سمتوسویی حرکت کنند که در این انتخابات با روزنهگشایان ائتلاف کرده و لیست واحدی بدهند.
میانهروها
در بین جریان سیاسی میانهرو یا به عبارت دیگر اعتدالگرا، شاخصترین حزب «اعتدال و توسعه» است؛ حزبی که نزدیک به حسن روحانی محسوب میشود. این حزب فعالیتهای خود را برای انتخابات شورای شهر هفتم آغاز کرده است، چنانچه ۲۱ آبان، محمود واعظی، قائممقام این حزب در توئیترش مینویسد: «حضور پررنگ مردم در انتخابات، تنها یک ضرورت سیاسی نیست؛ تضمین «امنیت ملّی» است. راه اعتدال، گفتوگو بهجای تقابل و عمل بهجای شعار است. «حزب اعتدال و توسعه» برای حضور مؤثر در انتخابات شوراها آماده میشود. راه ما روشن است؛ تقویت امید، گفتوگو بهجای تقابل و مشارکت برای آینده ایران.»
تا به اینجا مشخص شد که آنها فعالیت انتخاباتیشان را آغاز کردهاند اما سوالی که ایجاد میشود این است که آیا اعتدال و توسعه لیست مجزا خواهد داد؟ بنابر آنچه که محمود واعظی ۲۰ آبان به خبرگزاری ایسنا گفته، احتمال اینکه این حزب لیست مجزا بدهند بسیار پایین است. او گفته است: «از آنجا که انتخابات شورای شهر تهران بهصورت تناسبی برگزار میشود، هرچه تعداد فهرستهای انتخاباتی کمتر و ائتلافها گستردهتر باشد، هم انتخاب برای مردم آسانتر خواهد شد و هم ترکیب شوراها از انسجام و هماهنگی بیشتری برخوردار میشود؛ بنابراین تشکیل ائتلافهای انتخاباتی، اقدامی عقلانی است و میتواند قابل انتظار باشد.»
اما درباره اینکه ائتلاف اعتدال و توسعه با کدام گروه خواهد بود، احتمال قوی را باید با ائتلاف آنها با روزنهگشایان دانست. البته اگر جبهه اصلاحات لیست ندهد، همانطور که پیش از این ذکر شد، شاید ائتلافی بین اعتدال و توسعه، عهد، کارگزاران، اعتماد ملی و ندای ایرانیان شکل بگیرد.
اصولگرایان
برخلاف اصلاحطلبان که بسیاری از معادلههایشان پیرامون حضور و یا عدم حضور جبهه اصلاحات میچرخد، درباره اصولگرایان حداقل نگرانی از بابت ردصلاحیت در کمترین میزان ممکن است و آنها با خیال راحت به بررسی صلاحیتها نگاه میکنند. اما نکتههای اصلی که وجود دارد، پیرامون جبههبندیهایی است که آنها ایجاد کردهاند و این جبههبندیها به شکلی است که آنها را عملاً به جریانهایی جدا تقسیم کرده است؛ روندی که نمونه بارز و آشکار آن در انتخاباتهای مجلس دوازدهم و ریاستجمهوری چهاردهم به وضوح دیده شد. با بررسیهای صورتگرفته، میتوان درباره اصولگرایان به این موارد اشاره کرد:
احزاب و گروههای اصولگرا
در حوزه احزاب، شاخصترین احزاب و گروههای اصولگرا فعالیت خود را برای انتخابات شورای شهر هفتم آغاز کرده است:
حزب مؤتلفه: مهرماه از شعار خود برای این دور از انتخابات هم رونمایی کردند. آنها «تخصصگرایی در مدیریت شهری، عدالت شهری و مشارکت مردمی» را شعار خود در این انتخابات قرار دادهاند. محمدعلی امانی، دبیرکل این حزب هم اخیراً به خبرگزاری فارس گفته است: «ستاد مرکزی حزب شکل گرفته و در حال هماهنگی و سازماندهی فعالیتهای انتخاباتی در سراسر کشور هستیم. جمعبندی ما در حوزه مدیریت شهری این است که نمیتوان با یک نسخه واحد، کشور را اداره کرد؛ شرایط و نیازهای هر استان متفاوت است و باید متناسب با ویژگیها و اقتضائات محلی برای آن برنامهریزی کرد.»
جبهه پایداری: تنها خبری که درباره فعالیت جبهه پایداری وجود دارد، جملهای است که مرتضی آقاتهرانی، ۲۱ مهر به آوش گفته است؛ جملهای که نشان میدهد آنها هم مانند مؤتلفه برنامههایشان را برای انتخابات شورای شهر آغاز کردهاند. او در این مصاحبه گفته است: «شرکت در انتخابات شورای شهر هم یک وظیفه است. بچهها ۶ ماهی است که هفتهای دو سه روز جلسه دارند، از ۶ صبح تا ۸ و ۹ کار میکنند و میروند. من از آنها تشکر میکنم.»
شریان: آنها نیز مانند مؤتلفه و پایداری برنامههایشان را آغاز کردهاند. نیمههای مهرماه بود که خبری منتشر شد مبنی بر اینکه کمیسیون انتخاباتی شریان تشکیل شده و فعالیت خود را تشکیل داده است. مجتبی اکبری، سخنگوی شریان هم به فرهختیگان گفته است: «مشکلات بسیاری در کف جامعه و شهر داریم که باید دیده و حل شوند. شریان با توجه به ۱۲ شبکهای که دارد، به این مباحث ورود میکند تا انشاءالله با برنامه وارد عرصه شود.»
در کنار اینها، نباید فراموش کرد که در انتخابات مجلس دوازدهم، جبهه صبح ایران هم وجود داشت که بر محوریت علیاکبر رائفیپور فعالیت میکرد. البته از آنجا که در انتخابات مجلس، بسیاری از گزینههای جبهه صبح ایران از سایر لیستها بودند و در این انتخابات امکان چنین موضوعی فراهم نیست، حضور برای آنها سخت خواهد بود و در صورت حضور هم احتمالاً با گمنامترینها لیست میدهند.
جبههها
در جریان اصولگرا، آخرین بار سه جبهه اصلی وجود داشت که «شورای ائتلاف نیروهای انقلاب، شورای وحدت اصولگرایان و امنا» بودند اما بررسیهایی که انجام شده، نشان میدهد عملاً ار شورای ائتلاف و شورای وحدت خبری نیست و به عبارتی آنها فعالیتهایشان تقریباً تعطیل است و طبیعتاً مشخص نیست اصلاً ورودی به انتخابات شوراها داشته باشند یا خیر. ولی درباره امنا به نظر میرسد که باز هم چیزی شبیه به انتخابات مجلس دوازدهم با محوریت شریان تشکیل خواهد شد.
چنانچه اخیراً، نایب رئیس شورای مرکزی شریان گفته است: «مجموعههای جدیدی فعال شدهاند که تلاش میکنیم همانند ائتلاف امناء در انتخابات مجلس، در انتخابات شورای شهر هم اقدام کنیم.» جملهای که نشان از این میهد که شریان مانند انتخابات مجلس دوازدهم محور یکی از لیستهای اصلی اصولگرایان خواهد شد و برخی گروههای همفکر را دور هم جمع میکند. البته میتوان انتظار داشت که در ادامه و با نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات شورای شهر، دو ائتلاف دیگر هم به نوعی فعال شوند تا تقابلهای گذشته که آنها در خانواده اصولگرایی داشتند، یکبار دیگر به شکلهای جدیدتر خود را نشان دهد.
اما به غیر از این جبههها، شاید یک نکته هم چندان دور از ذهن نباشد. اینکه محمود احمدینژاد در این انتخابات در جایگاه لیدر سیاسی جریان بهار فعال شده و لیست بدهد؛ موضوعی که عملاً تقابلهای اصولگرایان را جذابتر میکند. هرچند خبری رسمی بیرون نیامده اما شنیدهها حاکی از این است که جلساتی با محوریت احمدینژاد برگزار شده است.
لیستهای احتمالی
بنابرآنچه گفته شد، درباره لیستهای احتمالی در انتخابات دوره هفتم شورای شهر در تهران میتوان به این موارد اشاره کرد:
اصلاحطلبان: چیزی که به صورت قطعی میتوان گفت این است که برخلاف انتخابات مجلس دوازدهم لیستی با عنوان اصلاحطلبان منتشر خواهد شد اما همه چیز به این برمیگردد که جبهه اصلاحات لیست خواهد داد یا خیر. پس باید دو موضوع را بررسی کرد.
یک – اگر جبهه اصلاحات لیست بدهد: ۱- حداکثر تعداد لیستی که برای اصلاحطلبان میتوان در نظر گرفت، سه لیست «جبهه اصلاحات»، «روزنهگشایان» و «شورای هماهنگی» است. ۲- یک احتمال ضعیف وجود دارد، اینکه شرایط سیاسی کشور منجر به این شود که جبهه اصلاحات و روزنهگشایان یک بار دیگر به هم نزدیک شوند. در این صورت یک لیست اصلی تحت حمایت جبهه اصلاحات و یک لیست هم توسط شورای هماهنگی جبهه اصلاحات ارائه خواهد شد. ۳- اصلاحطلبان لیدری به نام سیدمحمد خاتمی را دارند.
هرچند خاتمی پیش از این گفته که در موضوع انتخابات از سیاستهای جبهه اصلاحات حمایت خواهد کرد اما یک احتمال ضعیف را هم میتوان در نظر گرفت. اینکه ورود خاتمی منجر به اتحاد درونی بین اصلاحطلبان شده و در نهایت یک لیست بیرون بیاید. البته درباره گزینههای دو و سه باید یک اصل را در نظر گرفت، اینکه جبهه اصلاحات راضی میشود که یک گام از اصول خود عقب آمده و لیستی ائتلافی تشکیل دهد؟ موردی که آن را بسیار دور از تصور میتوان دانست.
دو – اگر جبهه اصلاحات لیست ندهد: ۱- حداقل چیزی که در این صورت میتوان در نظر گرفت این است که نبود منجر به اتحاد باقی مانده شود و یک لیست متحد شامل «حزب کارگزاران»، «حزب ندای ایرانیان»، «حزب اعتماد ملی»، «روزنهگشایان» و «شورای هماهنگی» بیرون بیاید. ۲- حداکثر تعداد لیستی که در این حالت میتوان متصور شد دو لیست است که یک لیست شامل «کارگزاران»، «اعتماد ملی»، «ندای ایرانیان» و «عهد» (روزنهگشایان)» خواهد بود و لیست دوم مربوط به شورای هماهنگی میشود.
میانهروها: همانطور که گفته شد آنها قطعاً لیست خواهند داد و احتمال اینکه لیستی که ارائه میکنند، لیستی ائتلافی باشد بسیار زیاد به نظر میرسد. اینکه با چه گروهی ائتلاف میکنند، به احتمال زیاد با یکی از گروههای اصلاحطلب خواهد بود که شانس روزنهگشایان بیشتر است.
اصولگرایان: اوضاع در اصولگرایان در هم و پیچیده است و ابهامهای زیادی درباره آنها وجود دارد. احزاب اصلی اصولگرا کار خود را آغاز کردهاند ولی خبری از ائتلافهای آنها نیست. آنچه درباره آنها میتوان گفت این است که حداقل بین «شریان» و سایر گروههای اصولگرا ائتلافی صورت نخواهد گرفت و آنها سمت یک لیست نمیروند.
بدین ترتیب، در کمترین حالت وجود دو لیست در بین اصولگرایان قطعی است که یک لیست برای امنا و لیست دیگر هم برای شورای ائتلاف خواهد بود اما در این میان احتمال دارد که لیستهای دیگری هم به این مجموعه اضافه شوند که محتملترین لیستها مربوط به شورای وحدت و جبهه صبح خواهند بود. ضمن اینکه اگر احمدینژاد هم فعال شود و گزینههایی معرفی کنند، یک لیست دیگر هم اضافه میشود.
احتمال اینکه تنها دو لیست اصلی در تهران وجود داشته باشد بسیار کم است. شاید اصلاحطلبان مانند بسیاری از مقاطع به سمت اتحاد بروند اما درباره اصولگرایان چنین چیزی وجود ندارد. پس حداقل لیستی که میتوان در این دوره در نظر گرفت سه لیست است که یک لیست مربوط به اصلاحطلبان، یک لیست مربوط به شانا و یک لیست هم مربوط به شریان خواهد بود. اما در حداکثر حالت، میتوان ۸ لیست را در نظر گرفت. ۱- جبهه اصلاحات ۲- روزنهگشایان و اعتدال و توسعه ۳- شورای هماهنگی احزاب اصلاحطلب ۴- شانا ۵- شریان ۶- شورای وحدت ۷- جبهه صبح ایران ۸ – بهار (احمدینژادیها)