به گزارش اکو رسانه ، به نقل از خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اکبر ایرانی با این مقدمه پیام محمدعلی موحد درباره میرزا محبعلی‌خان ناظم‌الملک مرندی یکانلو (که همایش دو روزه‌ای برای بزرگداشت او در تبریز و مرند در حال برگزاری است) منتشر کرده است:
قریب یکصد و سه سال، همچنان هوش و حافظه جوان و درخشان. نیک به یاد داشت که چندسال پیش مقدمه‌ای بر کتاب «حقوق ملل» میرزا محبعلی‌خان نوشته، به یاد داشت که کتاب «غوغای تبریز» را چاپ کردیم و برایش هدیه بردم و از خصوصیات کتاب برایش گفتم. چه موهبتی و چه سعادتی که خداوند مرحمت فرموده به این ولی‌نعمت روزگار ما که رسم معلمی را پاس می‌دارد و همچنان از روی لطف تشویق می‌کند. دوست داشت به هر قیمتی که هست، برای شرکت در این همایش به موطن خود تبریز سفر کند، جایی که مدرسه «صفای امید» را بنیان نهاده و هر از گاهی به آن سر می‌زند و با دانش‌آموزان مدرسه گفت‌وگو می‌کند. عجب گنجینه‌ای است این رادمرد فرهنگ ایران! این شمس‌شناسِ مثنوی‌پژوهِ حقوق‌دانِ ادیبِ شاعر. چه خوش اقبالیم ما ایرانیان به وجود ذی‌جود او که خداوند بر ما ارزانی داشته! چه نیک‌بختیم که این همایش ملی بزرگ با سخنان گوهربار ایشان افتتاح می‌شود.
برای دلپذیری مجال و رفع کدورت و ملال و بهبود اوضاع و احوال، که در این شش‌ماه خدا داند چه رنج‌ها متحمل شدیم و از بی‌مهری‌ها بی‌بهره نبودیم، لذا با ذوق‌زدگی، مقدمه پیام ایشان را تقدیم می‌کنم و شکل کامل پیام تصویری ایشان در روز چهارشنبه پس از افتتاح، به سمع و نظر دوست‌دارانش خواهد رسید:
«دوست عزیزم آقای دکتر ایرانی مژده برگزاری این همایش را به من دادند. متأسفم که حضور فیزیکی در اینجا نصیبم نبود. به ناچار از این راه دور سلام و درود می‌فرستم به همه دوستان عزیز و استادان نامدار که در این همایش شرف حضور دارند. چقدر دوست داشتم که می‌توانستم در جمع ایشان باشم. چه کنم که واقعیات حیات، راه بر آرزو بسته است و ایّام پیری، روزگار حسرت است، حسرت آنچه دل می‌خواهد و جسم فرسوده نزار، توان موافقت و همراهی ندارد…»
دیر زیاد آن خداوندگار ادب
میرزامحبعلی خان ناظم الملک مرندی یکانلو، از اواخر دوره محمدشاه قاجار تا سال ۱۳۰۹ قمری به عنوان یکی از رجال وزارت امور خارجه، عهده دار مسؤلیت بود. وی کار خود را با دستیاری و منشیگری میرزاجعفرخان مشیرالدوله آغاز کرد. همراه او به مأموریت عثمانی رفت. بعد از درگذشت میرزاجعفرخان، به عنوان رئیس کمیسیون سرحدی ایران و عثمانی، جانشین وی شد و در مدت چند دهه عهده دار این مسئولیت بود. با وجود این، وی هنوز در زمره یکی از رجال ناشناخته معاصر باقی مانده است.
