به گزارش اکو رسانه ، به نقل از اقتصاد ۲۴- ویلا خیره‌کننده است. استخر خصوصی، تراس سرسبز و محوطه‌سازی شده با شومینه، میز ناهارخوری بلند با منظره بالکن وسیع، میز پینگ‌پنگ و یک پیانو. این ویلا طبق فهرست سایت آمریکایی اجاره اقامتگاه “ایر بی ان بی” وعده (Airbnb) تجربه تماشای طلوع خورشید بر فراز کوه‌های اطراف از اتاق خواب اصلی مجلل و بزرگ را می‌دهد. این ویلا با چشم‌انداز کوه‌های “یهودا” در شهرکی در زمینی واقع شده است که از فلسطینیان غصب شده و طبق قوانین بین‌المللی بشردوستانه غیرقانونی تلقی می‌شود.
تنها تعداد انگشت‌شماری از فلسطینی‌ها اجازه ورود به این شهرک و سایر شهرک‌های اسرائیلی در کرانه باختری را دارند. آن دسته از فلسطینیان که مجوز ورود را کسب می‌کنند، معمولا به عنوان کارگر با مجوز‌های ویژه وارد آن مناطق می‌شوند.
آپارتمان‌ها و سایر اقامتگاه‌ها برای اجاره در فصول تعطیلات در شهرک‌های غیرقانونی اسرائیلی در کرانه باختری، از جمله در اورشلیم شرقی (بیت المقدس شرقی)، در دو وب‌سایت محبوب گردشگری جهان تبلیغ می‌شوند: یکی از آن سایت‌ها بوکینگ (Booking) و دیگری ایر بی ان بی (Airbnb) است.
سایت “ایر بی ان بی” (Airbnb) چگونه اقامتگاه‌های واقع در زمین‌های فلسطینیان که توسط اسرائیلی‌ها غصب شده را تبلیغ می‌کند؟
سایت “ایر بی ان بی” (Airbnb) برای درج آگهی اقامتگاه‌ها در مناطق اشغالی از توصیفات جذابی استفاده می‌کند. برای مثال، در یکی از آگهی‌ها آمده است: “تکوآ یک جامعه مسکونی آرام، محترم و متنوع است”. در آن آگهی هیچ اشاره‌ای به درگیری‌های رخ داده در خارج از آن شهرک که در جریان آن همسایگان فلسطینی توسط اسرائیلی‌ها به وسیله تهدید با اسلحه، چماق، چاقو و سگ از زمین‌های شان بیرون رانده شدند، نشده است. دست کم ۱۰۰ فلسطینی از سال ۲۰۲۳ میلادی در شعاع ۶ کیلومتری اطراف تکوا مجبور به ترک خانه‌های شان شده‌اند.
برخلاف خشونتی که تکوا را ایجاد کرده و در سالیان اخیر گسترش داده است، فهرست اقامتگاه‌ها در سایت Airbnb آن منطقه را به عنوان “یک سکونتگاه اشتراکی منحصر‌به‌فرد”، “یک جامعه گرم و دوست داشتنی” و “منطقه‌ای آرام و پذیرا” توصیف می‌کنند. چندین کاربر نیز در آن آگهی‌ها اعلام کرده‌اند که در اسرائیل هستند، در حالی که طبق قوانین بین‌المللی، آنان در شهرک‌های غیرقانونی در قلمرو فلسطین قرار دارند.
سایر فهرست‌ها با استفاده از کلیشه‌های شهرک‌نشینان اسرائیلی در مورد زمین خالی، آن را “در حاشیه بیابان با منظره‌ای واضح از تپه‌هایی که هیچ کس در آن قدم نگذاشته است” توصیف می‌کنند. این ادعا نادرست است، زیرا نسل‌هاست که جمعیت فلسطینی در آن منطقه زندگی کرده بودند.
داستان مشابهی در “آونات” یک تفرجگاه کوچک تفریحی در ساحل دریای مرده، که در سال ۱۹۸۳ در زمین‌های غصب شده از فلسطینیان تاسیس شد، وجود دارد.
آن شهر کوچک متشکل از ۳۰۰ نفر جمعیت و یک مزرعه خرما است. در فهرست اقامتگاه‌های درج شده آن منطقه در سایت Airbnb این جمله ذکر شده است: “بهشت را در زیبایی شگفت‌انگیز دریای مرده و صحرای یهودا تجربه کنید و تعطیلاتی آرامش‌بخش برای جسم و روح داشته باشید”.
سایت Airbnb آنجا را به عنوان یک “شهرک مذهبی باز و متنوع” توصیف کرده که در آن “همسایگان، خانواده هستند”. این در حالیست که واقعیت آن است که “آونات” به عنوان یک شهرک، یک منطقه نظامی بسته برای همسایگان فلسطینی است که بدون مجوز‌های ویژه نمی‌توانند وارد آنجا شوند. داده‌ها نشان می‌دهند که تراکم بالایی از اقامتگاه‌های Airbnb در اطراف اورشلیم (بیت المقدس) شرقی اشغالی و دریای مرده وجود دارد، جایی که از ظرفیت بالقوه گردشگری سودآور برخوردار است.
سودی که عاید گردشگران می‌شود
سهولت رفت و آمد بین اسرائیل (در داخل خط سبز*) و شهرک‌های غیرقانونی در کرانه باختری، شهرک‌های مرکزی را برای گردشگرانی که به دنبال بازدید از مکان‌های اصلی مانند شهر قدیمی اورشلیم (بیت المقدس)، تل‌آویو و دریای مرده هستند، جذاب کرده است.
هم چنین، گردشگران از نظر مالی سود می‌برند: اقامت در آن شهرک‌ها در مقایسه با اقامت در شهر قدیم اورشلیم (بیت المقدس) که شبی ۵۰ تا ۶۰ دلار کمتر هزینه دارد، ترکیبی از مقرون به صرفه بودن، راحتی و یک تجربه “اصیل” از “منطقه یهودا و سامره” (اسرائیلی‌ها اغلب کرانه باختری اشغالی را این گونه یاد می‌کنند) روستایی را به گردشگران ارائه می‌دهد و جذابیت زیادی برای گردشگرانی ایجاد می‌کند که فاقد درک سیاسی و حقوقی از وضعیت غیرقانونی آن منطقه هستند.
جنبش “انزوا، عدم سرمایه‌گذاری و تحریم اسرائیل” (BDS) به مقابله با Airbnb برخاسته است
شرکت‌ها غرایز استعماری دارند و سرزمینی را که نسل‌های متمادی فلسطینیان در آن پرورش یافته‌اند را چیزی جز املاک و مستغلات نمی‌بینند. اشغال و پاکسازی قومی فلسطینیان بیش از هفت دهه توسط اسرائیلی‌ها ادامه داشته و فراخوان‌ها برای اعتراض به اقدامات دلخراش اسرائیل سال‌هاست که ادامه دارد. علیرغم آن که جهان سال‌ها در مورد فلسطین خواب بوده، بسیاری از سازمان‌دهندگان کارزار‌ها این گونه نبودند. برای مثال، کارزار جنبش “انزوا، عدم سرمایه‌گذاری و تحریم اسرائیل” (BDS) پیشگام در نافرمانی مدنی علیه اسرائیل بوده است. یکی از اهداف آن جنبش، Airbnb بود که از سال ۲۰۱۸ میلادی یعنی پنج سال پیش از رخداد ۷ اکتبر آغاز شد.
انتقادات از Airbnb به دلیل فهرست کردن آگهی اقامتگاه‌ها در مناطق اشغالی به قدری بالا گرفت که آن سایت در سال ۲۰۱۸ میلادی آگهی تمام املاک و اقامتگاه‌های خود در کرانه باختری را از روی سایت حذف کرد، اما پس از تهدید قانونی توسط همان شهرک‌نشینانی که آن املاک را اجاره داده بودند، آن آگهی‌ها را دوباره به حالت اولیه بازگرداند. Airbnb در نوامبر ۲۰۱۸ اعلام کرد که حدود ۲۰۰ ملک را در کرانه باختری اشغالی حذف خواهد کرد، آن شرکت ماه‌ها بعد پس از آنکه وکلای اسرائیلی به نمایندگی از میزبانان و دیگران علیه حذف این فهرست‌ها شکایت دسته جمعی کردند، تصمیم خود را لغو کرد.
وب سایت Airbnb معمولا ۲۰ درصد از اجاره‌های خود سود می‌برد. آن سایت از سال ۲۰۱۹ میلادی سود حاصل از اجاره املاک در کرانه باختری را به موسسه “اقتصاد و صلح” یک سازمان غیرانتفاعی استرالیایی، اهدا کرده است. سایت Airbnb از سال ۲۰۱۹ میلادی زمانی که تصمیم خود را برای حذف فهرست خانه‌های اجاره‌ای در کرانه باختری اشغالی اسرائیل لغو کرد، از افشای میزان کمک مالی خود به سازمان‌های بشردوستانه خودداری ورزیده است.
با این وجود، فراتر از سود، سازمان‌های حقوق بشر انتقاد دیگری را از شرکت‌های فعال در آن شهرک‌ها مطرح می‌کنند. منتقدان می‌گویند که انجام تجارت در آن مناطق، آن شهرک‌ها را عادی‌سازی کرده و برای آنان درآمد ایجاد می‌کند؛ حمایتی که Airbnb را در فهرست شرکت‌های بین‌المللی همدست جنبش “انزوا، عدم سرمایه‌گذاری و تحریم اسرائیل” در نقض حقوق فلسطینیان قرار داده است.
تعداد و حجم املاک اجاره داده شده در شهرک‌های یهودی نشین توسط سایت Airbnb و Booking
در واقع یک سوم از کل اقامتگاه‌های Airbnb در کرانه باختری در شهرک‌ها هستند. هم چنین، ۲۶ هتل در مناطق اشغالی و غصب شده از فلسطینیان در سایت Booking.com، یک سایت مشابه مبتنی بر کمیسیون که اجاره خانه‌ها در تعطیلات را تبلیغ می‌کند، فهرست شده‌اند. Booking.com سود حاصل از فهرست اقامتگاه‌های خود در شهرک‌های اسرائیلی را برای خود نگه می‌دارد.
روزنامه “گاردین” سال گذشته میلادی در گزارشی اشاره کرده بود که تقریبا ۳۵۰ ملک (۳۲۱ مورد از آن املاک خانه، آپارتمان یا اتاق‌های فهرست‌شده در Airbnb و ۲۶ هتل در سایت Booking.com) را در سراسر کرانه باختری از جمله بیت المقدس شرقی، تا تاریخ ۳۰ آگوست ۲۰۲۴ شناسایی کرده بود. فهرست‌های Airbnb که توسط تحلیلگر “گاردین” شناسایی شده‌اند، شامل ۱۸ مورد واقع شده در شهرک‌های مرزی هستند، شهرک‌هایی که طبق قوانین بین‌المللی غیرقانونی قلمداد می‌شوند و هم چنین، به طور رسمی حتی از سوی دولت اسرائیل مجاز نیستند و خلاف قانون این رژیم هستند.
نهاد‌های حقوق بشری و بین المللی در این باره چه می‌گویند؟
فعالان حقوق بشر هشدار می‌دهند که شرکت‌های چندملیتی از جمله Booking.com و Airbnb با فعالیت در شهرک‌ها، قوانین بین‌المللی را نقض می‌کنند. Booking.com و Airbnb در زمره ۱۶ شرکت غیراسرائیلی قرار دارند که از سوی سازمان ملل متحد به عنوان شرکت‌هایی که با شهرک‌های اسرائیلی در کرانه باختری ارتباط دارند، شناسایی شده‌اند.
در گزارش منتشر شده از سوی عفو بین‌الملل در سال ۲۰۱۹ آمده است که دولت اسرائیل حمایت خود را از صنعت گردشگری مرتبط با شهرک‌سازی‌ها افزایش داده و “بسیاری از شهرک‌های خود را در نزدیکی اماکن باستانی ساخته تا ارتباط بین دولت مدرن اسرائیل و تاریخ یهودی آن را آشکار کند”.
در بخش دیگری از آن گزارش آمده است: “تعیین مکان‌های خاص به عنوان اماکن گردشگری توسط دولت اسرائیل برای توجیه تصرف زمین‌ها و خانه‌های فلسطینیان مورد استفاده قرار می‌گیرد که منجر به اخراج اجباری و محدودیت فلسطینیان برای گسترش خانه‌های شان یا کشت در زمین شده است”.
در گزارش سال ۲۰۱۷ سازمان مردم‌نهاد اسرائیلی Who Profits در مورد بخش گردشگری اسرائیل آمده است که سیاست این رژیم در بهره‌برداری از اماکن تاریخی و مذهبی و هم چنین مناطق زیبای طبیعی، ذخایر طبیعی تعیین شده و پارک‌های ملی در کرانه باختری برای گردشگری بین‌المللی، با توسعه نیافتن صنعت گردشگری فلسطین همراه بوده است.
برای مثال، تنها ۰.۳ درصد از راهنمایان تور‌های گردشگری دارای مجوز که مجاز به هدایت تور‌ها در اسرائیل و کرانه باختری هستند، ملیت فلسطینی دارند. این در حالیست که تقریبا ۴۰ درصد از اماکن گردشگری که گردشگران بین‌المللی در سال ۲۰۱۴ از اسرائیل بازدید کرده‌اند، در سرزمین‌های اشغالی فلسطین واقع شده‌اند.
حمایت و تشویق از سرقت زمین‌های فلسطینی توسط شهرک‌نشینان غیرقانونی در شهرک‌های غیرقانونی، طبق قوانین بین‌المللی یک جنایت جنگی است. در ماده ۴۹ کنوانسیون چهارم ژنو به وضوح بیان شده که اشغالگر نباید جمعیت غیرنظامی اصلی سرزمینی را که اشغال کرده است، تبعید کند. بدیهی است که اسرائیل هرگز به قوانین بین‌المللی اهمیت زیادی نداده و جهان نیز آن رژیم را به خاطر نقض آن قوانین پاسخگو نکرده است.
به همین دلیل، اسرائیل دهه‌هاست که از عمل ایجاد غیرقانونی شهرک‌ها و آوردن خارجی‌ها برای اسکان در آن مناطق به عنوان بخشی از طرح الحاق کرانه باختری خود استفاده کرده است. اسرائیل در مورد کارزار نسل زدایی خود در غزه آشکارا عمل می‌کند، هم چنان که در مورد در استعمار سرزمین‌های فلسطینی نیز آشکارا عمل کرده است، اما الحاق کرانه باختری مسیری کمتر بررسی‌شده برای اسرائیل جهت اشغال تمام فلسطین بوده است. دزدیدن زمین‌های فلسطینیان برای واگذاری به استعمارگران سفیدپوست، تاکتیکی قدیمی برای بیرون راندن جمعیت بومی بوده است.
تاثیری که سود شرکت‌ها در الحاق‌های غیر قانونی سرزمین‌های فلسطینی به خاک اسرائیل داشته است
آن چه روند الحاق غیرقانونی اسرائیل را تشدید کرده، همواره در طول دهه‌های متمادی، سود شرکت‌ها بوده است. در دوره استعمار بریتانیا، سازمان‌هایی مانند “صندوق ملی یهود” زمین‌های فلسطینی را برای سود نهایی اشغال صهیونیستی که قرار بود در سال ۱۹۴۸ میلادی به دست آید، خرید و فروش می‌کردند. اکنون شرکت‌های مدرنی مانند Airbnb وجود دارند که به شهرک‌نشینان اسرائیلی اجازه می‌دهند در زمین‌های دزدیده شده از فلسطینی، زمین‌هایی که به طور غیرقانونی تحت پوشش قوانین بین‌المللی اشغال شده محسوب می‌شوند، سرمایه‌گذاری کنند.
این امر در کنار مشارکت در یک سیستم بسیار غیرقانونی، به دولت اسرائیل اجازه می‌دهد محدودیت‌های بیش تری را اعمال کند و منابع بیش تری را برای دسترسی مردم فلسطین محدود کند. این امر به اقتصاد گردشگری اجازه می‌دهد تا اشغال فلسطین را تامین مالی کند و هم چنین به عنوان ابزاری برای تبلیغات عمل کند. اما، تصویرسازی پر زرق و برق از آن شهرک‌ها با خانه‌های شیک در سایت هایی، چون Airbnb قطعا یک ترفند تبلیغاتی است که بسیاری از گردشگران در آن گرفتار می‌شوند.
به همین دلیل است که Airbnb یک هدف مشروع کارزار “انزوا، عدم سرمایه‌گذاری و تحریم اسرائیل” بوده است. درخواست‌ها برای حذف فهرست‌های Airbnb در کرانه باختری تقریبا یک دهه است که مطرح می‌شود.
به طور خاص کارزار “کد پینگ: زنان برای صلح” پیگیر عملی ساختن این خواسته بوده است. آن کارزار خود را “یک جنبش مردمی صلح و عدالت اجتماعی که برای پایان دادن به جنگ‌ها و اشغال‌های با پول آمریکا، به چالش کشیدن نظامی گری جهانی و تغییر مسیر منابع مان به مراقبت سلامت، آموزش، مشاغل سبز و دیگر فعالیت‌های مشوق زندگی فعالیت می‌کند” معرفی کرده است. آن سازمان علاوه بر تمرکز بر این موضوع به مسائل ضد جنگ، به مسایلی، چون پهپادها، زندان خلیج گوانتانامو، دولت فلسطینی، توافق هسته‌ای ایران و عربستان سعودی نیز می‌پردازد.
نتیجه گیری
با فهرست کردن آگهی‌های اجاره املاک واقع شده در شهرک‌های غیرقانونی و پایگاه‌های مرزی ساخته شده در زمین‌های دزدیده شده فلسطینی، سایت Airbnb فعالیت غیرقانونی شهرک‌سازی در سرزمین‌های اشغالی فلسطینی را تایید می‌کند و بنابراین، سیاست دولت اسرائیل برای انتقال جمعیت خود به سرزمین‌های اشغالی را که طبق قوانین بین‌المللی مصداق جنایت جنگی محسوب می‌شود را تقویت می‌کند.
بنابراین، سایت Airbnb نظر مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری که حضور اسرائیل در سرزمین‌های اشغالی فلسطین را غیرقانونی می‌داند و از اسرائیل می‌خواهد که فورا تمام فعالیت‌های جدید شهرک‌سازی را متوقف کند و تمام شهرک‌نشینان را از سرزمین‌های اشغالی فلسطین تخلیه نماید، مشارکت می‌کند. هم چنین، دیوان بین المللی دادگستری از اسرائیل خواسته تا تمام قوانین و اقدامات ایجاد یا حفظ اشغال غیرقانونی و هم چنین تمام اقدامات با هدف تغییر ترکیب جمعیتی هر بخش از سرزمین را لغو کند. علاوه بر این، کشور‌های ثالث موظف شده‌اند تا در حفظ اشغال غیرقانونی اسرائیل کمک یا مساعدتی به آن رژیم ارائه ندهند. بدین ترتیب، آگهی‌های اجاره املاک واقع شده در شهرک‌های غیر قانونی در سایت Airbnb آن وب سایت را در معرض مسئولیت جنایات جنگی و حفظ اشغال غیرقانونی اسرائیل قرار می‌دهد.
این رابطه همزیستی بین گردشگری، گسترش شهرک‌سازی و حمایت دولتی، ادغام سیستماتیک شهرک‌سازی‌ها در چارچوب اقتصادی و ژئوپولیتیکی اسرائیل را برجسته می‌سازد. این سیاست‌ها از طریق اقداماتی مانند منظم‌سازی پایگاه‌های مرزی و ترویج توسعه اقتصادی مبتنی بر گردشگری، اشغال غیرقانونی را تداوم می‌بخشند، جوامع فلسطینی را بیش‌تر به حاشیه می‌رانند، سرقت زمین را تشویق می‌کنند و از تحقق حق تعیین سرنوشت فلسطینیان در سرزمین اجدادی‌شان جلوگیری می‌کنند.
خط سبز به خطوط تعیین مرز اشاره دارد، نه مرز‌های دائمی، بین نیرو‌های اسرائیل و همسایگان آن رژیم. تمام حرکات عبوری از آن خطوط ممنوع بود و توسط سازمان نظارت بر آتش‌بس سازمان ملل متحد نظارت می‌شد. این اصطلاح معمولا برای اشاره به مرز بین بیت المقدس تحت کنترل اردن و کرانه باختری و اسرائیل به کار می‌رود. خط سبز یا مرز آتش‌بس ۱۹۴۹، یک خط مرزی است که در قرارداد‌های آتش‌بس سال ۱۹۴۹ بین ارتش اسرائیل و ارتش همسایگانش (مصر، اردن، لبنان و سوریه) بعد از جنگ ۱۹۴۸ اعراب و اسرائیل ایجاد شد. این مرز عملا از سال ۱۹۴۹ تا جنگ شش‌روزه در سال ۱۹۶۷ مرز‌های اسرائیل را تعیین می‌کرد و کماکان مرز‌های شناخته شده بین‌المللی اسرائیل با فلسطین (کرانه باختری و نوار غزه) را نشان می‌دهد.
منبع: کانترپانچ، گاردین، سازمان مستقل حقوق بشری غیردولتی فلسطینی “الحق” مستقر در رام الله
