به گزارش اکو رسانه ، به نقل از سرویس مدیریت کتاب خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): پیدا کردن ناشران خارجی حاضر در سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، با وجود بنری که در حیاط مصلی محل برگزاری این دوره از نمایشگاه نصب شده، کار سختی نیست.
به‌گفته علیرضا نوری‌زاده، مدیرکل دفتر مجامع و تشکل‌های فرهنگی، ۴۹ ناشر خارجی در فضایی به مساحت هزار و ۳۰۰ متر مربع جانمایی شده‌اند و حدود ۲هزار و ۵۰۰ عنوان کتاب، مربوط به سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ را عرضه کرده‌اند. اگر از نخستین ورودی بخش ناشران خارجی که نزدیک به بخش ناشران عمومی است وارد شوید، واحد اطلاع‌رسانی ناشران خارجی را خواهید دید؛ تنها واحدی که دو کارشناس مسلط به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی و عربی در آن مستقر هستند تا مخاطبان این بخش را راهنمایی کنند.
گذری در بخش ناشران خارجی
نام ناشر، سردر غرفه‌ها مشخص است و در برخی غرفه‌ها نیز پرچم کشور ناشر نصب شده است. سیدمحمد موسویان، نماینده نشر «نورالمعارف» از قم، نخستین سالی است که در بخش ناشران خارجی نمایشگاه کتاب تهران غرفه دارد. او به خبرنگار ایبنا می‌گوید: «هر روز از قم به تهران می‌آیم و فردا مجدداً برمی‌گردم.» او پیشنهاد می‌دهد برای اسکان نمایندگان ناشران خارجی نیز تسهیلاتی فراهم شود.
نماینده نشر «نورالمعارف» قم، با اشاره به اینکه مخاطب اصلی بخش ناشران خارجی، بیشتر طلاب حوزه علمیه و اهل سنت هستند، می‌گوید: «زمانی اهل سنت از سیستان و بلوچستان برای خرید کتاب از نمایشگاه تهران صف می‌کشیدند و تعدادشان آن‌قدر زیاد بود که با چرخ‌دستی کتاب‌ها را جابه‌جا می‌کردند. اما حالا شرایط بسیار فرق کرده؛ متأسفانه به دلیل تحریم‌های ظالمانه، امکان حضور ناشران خارجی در نمایشگاه کتاب تهران بسیار دشوار شده است.»
زمان برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، هم‌زمان با نمایشگاه‌های دیگر نباشد
صفا امیری، مدیر انتشارات بین‌المللی بُراق با نام «مؤسسه البراق لثقافه الأطفال» و با هزار و ۹۰۰ عنوان کتاب کودک و نوجوان، در بخش ناشران خارجی نمایشگاه حضور دارد. البته تجربه این ناشر به ۱۳ دوره حضور در نمایشگاه بازمی‌گردد. او معتقد است: «تاریخ برگزاری نمایشگاه‌های خارجی، به‌ویژه عربی، باید از سوی مسئولان بررسی شود تا برخی ناشران خارجی به دلیل هم‌زمانی، نمایشگاه تهران را از دست ندهند؛ مثلاً در این دوره، نمایشگاه کتاب قطر و مسقط تقریباً هم‌زمان با نمایشگاه کتاب تهران برگزار شد.»
تحریم‌ها حضور ناشران خارجی را کمرنگ کرده است
علی گل‌اندامیان، مدیر شرکت «کتاب نگارستان آبی» و نماینده انتشارات اسپرینگر در ایران که ۲۵ سال است در بخش ناشران خارجی نمایشگاه کتاب تهران فعالیت دارد، درباره کتاب‌های لاتین عرضه‌شده می‌گوید: امسال تعداد ناشران خارجی کاهش یافته و حدود ۱۰ کارگزار یا نماینده نشر از کشورهای مختلف، آثار خود را به زبان لاتین عرضه کرده‌اند. البته با توجه به تحریم‌ها، هزینه تولید کتاب و افزایش نرخ ارز، این کاهش طبیعی است. قیمت یک کتاب انگلیسی تک‌جلدی به ۳ میلیون تومان و آثار چندجلدی و مرجع لاتین تا ۲۰ میلیون تومان می‌رسد.
تقویت اطلاع‌رسانی؛ عامل مهم در جذب مخاطب
نماینده شرکت اسپرینگر می‌گوید: «بهتر است اطلاع‌رسانی در بخش ناشران خارجی تقویت شود. باید ابزاری فراهم باشد که مخاطب را سریع‌تر به کتاب دلخواهش برساند. مخاطب باید در همان مراجعه نخست، متوجه شود که آیا کتاب مورد نظرش در این بخش وجود دارد یا نه و اگر موجود است، در کدام غرفه عرضه می‌شود؛ بنابراین اشراف ناشران و غرفه‌داران شرط اصلی است. نمی‌توان تنها به جست‌وجو بسنده کرد.»
نمایشگاه کتاب تهران؛ یک رویداد فرهنگی قوی و بزرگ
با تونی هانک، مدیر غرفه کتابفروشی پاث‌فایندرز نیویورک گفت‌وگو کردیم. او با ۱۰۰ عنوان کتاب لاتین در بخش ناشران خارجی نمایشگاه کتاب تهران حضور دارد. تنها آثار انگلیسی با موضوعاتی مانند تاریخ، سیاست، فلسفه، جنبش‌های اجتماعی و انقلاب‌ها را به نمایش گذاشته است.
او می‌گوید: «نمایشگاه کتاب تهران، مانند دیگر رویدادهای بین‌المللی کتاب، یک اتفاق فرهنگی بزرگ و ارزشمند است، اما هر نمایشگاه شخصیت و ویژگی خاص خود را دارد و نمی‌توان آن‌ها را با هم مقایسه کرد.»
ناشر ترکیه‌ای: مردم ترکیه کتاب‌ها و فیلم‌های ایرانی را دوست دارند، اما نمی‌شناسند!
یعقوب کوماک، مترجم و ناشر ترکیه‌ای که ۹ دوره تجربه حضور در نمایشگاه کتاب تهران را دارد، با هفت غرفه در بخش ناشران خارجی شرکت کرده است. این ناشر که کتاب‌های دینی، شیعی، مقاومت، رمان و آثار اهل سنت را منتشر می‌کند، می‌گوید:
«نمایشگاه کتاب تهران، اقیانوسی بزرگ برای فروش کتاب خارجی است و از نظر اندازه، تنوع عناوین و تعداد روزها، بسیار بزرگ‌تر از نمایشگاه‌های ترکیه است. مثلاً نمایشگاه کتاب ترکیه با عرضه ۱۰۰ هزار عنوان، از نظر مساحت یک‌چهارم نمایشگاه تهران است. بنابراین بهتر است در هر غرفه، پرچم کشور ناشر نصب شود یا توضیحاتی درباره آن ارائه شود تا مخاطبان راحت‌تر غرفه مورد نظر خود را پیدا کنند.»
او می‌افزاید: «وجود مترجم در بخش ناشران خارجی بسیار مهم است. طیف متنوعی از بازدیدکنندگان به این بخش مراجعه می‌کنند؛ مثلاً ناشران ایرانی برای همکاری در حوزه ترجمه با ناشران ترکیه‌ای علاقه‌مندند، دانشجویان برای خرید کتاب می‌آیند و مترجمان نیز برای ترجمه آثار خود به زبان ترکی استانبولی مراجعه می‌کنند.»
کوماک، با اشاره به اینکه مردم ترکیه شناخت زیادی از ایران ندارند، می‌گوید: «مردم ترکیه رمان، کتاب‌های تاریخی، ادبیات و حتی فیلم‌های ایرانی را دوست دارند، اما آثار ایرانی در بازار ترکیه چندان شناخته‌شده نیست. بیشتر ارتباط ناشران ترکیه‌ای با ایران از طریق فضای مجازی است و کتاب‌های ایرانی بیشتر از طریق فضای مجازی معرفی می‌شوند تا کتاب‌فروشی‌های ترکیه.»
