دو هفته ی طلایی برای استراحت، سفر و تفریح داریم. آنقدر منتظر این روزها بودیم … بالاخص بعد از یک سال پر از استرس کاری و فشارهای اجتماعی. حالا حق‌مان است که به روح و روان و تن و بدن‌مان استراحت بدهیم و کمی در دل طبیعت آرام بگیریم.
دو هفته ی نوروز بهترین گزینه ها را بررسی می کنیم تا به یک نتیجه ی نهایی برسیم. اما یک چالش هر ساله داریم که تا امروز حل نشده مانده. یا مدیریت یا فرهنگ سازی یا اطلاع رسانی آنقدر خوب نبوده که این چالش ترکیب گردشگری و حفظ محیط زیست را سامان ببخشیم.
از یک سو، گردشگری می‌تواند به حفظ و حراست از محیط زیست کمک کند و از طرف دیگر، ممکن است تأثیرات منفی بر محیط زیست داشته باشد. برای ادغام موفق گردشگری و محیط زیست نیاز داریم سیاست های کلی را تدوین کنیم.
- مدیریت محیطی: توسعه گردشگری باید همراه با برنامه‌ها و استراتژی‌های مدیریت محیطی باشد تا از تخریب و آلودگی محیط زیست جلوگیری شود. این شامل حفاظت از مناطق طبیعی، مدیریت پسماندها، و کنترل تعداد گردشگران در مناطق حساس است.
- آموزش و افزایش آگاهی: آموزش گردشگران و جوامع محلی درباره اهمیت حفاظت از محیط زیست و رفتارهای پایدار می‌تواند به کاهش تأثیرات منفی گردشگری بر محیط زیست کمک کند.
- توسعه گردشگری پایدار: توسعه گردشگری با رویکرد پایداری باید به توازن بین نیازهای اقتصادی، اجتماعی، و محیطی توجه کند تا محیط زیست حفظ شده و منابع طبیعی برای نسل‌های آینده حفظ شود.
- مدیریت تفریحی: فعالیت‌های تفریحی و ورزشی باید به گونه‌ای طراحی شوند که حفاظت از محیط زیست را تضمین کنند و باعث توسعه مسئولانه گردشگری شوند.
- ترویج گردشگری مسئولانه: تشویق گردشگران به انتخاب رفتارهای مسئولانه می‌تواند به حفظ محیط زیست کمک کند، از جمله از طریق انتخاب اقامتگاه‌های اکوتوریسم و خرید از تولیدکنندگان محلی.
- همکاری بین مراکز گردشگری و محافظت از محیط زیست: برنامه‌ریزی و همکاری بین مراکز گردشگری و سازمان‌های محیط زیستی برای حفاظت از مناطق محافظت‌شده و حساس می‌تواند تأثیر گذار باشد.
از طرفی، گردشگری می‌تواند نیازهای اقتصادی و اجتماعی جوامع محلی را تقویت کند، اما برای جلوگیری از تأثیرات منفی بر محیط زیست، لازم است از رویکردهای پایدار و هوشمندانه در توسعه گردشگری استفاده کنیم. مناطق بکر و حفاظت شده از دیدگاه گردشگری نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند. این مناطق به عنوان مقصدهای گردشگری جذاب و منحصر به فرد شناخته می‌شوند به دلیل طبیعت خاص، گوناگونی زیستی، و زیبایی‌های طبیعی که در آن‌ها وجود دارد. اما همچنین باید توجه داشت که گردشگری می‌تواند تأثیرات منفی زیادی بر روی محیط زیست این مناطق داشته باشد، از جمله:
- تخریب محیط زیست: بازدید بیش از حد از این مناطق می‌تواند منجر به تخریب زیستگاه‌های طبیعی، کاهش تنوع زیستی، و از بین رفتن گونه‌های حیات وحش شود.
- آلودگی: تردد گردشگران و استفاده از منابع طبیعی می‌تواند منجر به آلودگی هوا، آب، و خاک شود و برای محیط زیست و سلامت انسان‌ها خطراتی به همراه داشته باشد.
- تغییرات اقلیمی: افزایش تردد گردشگران می‌تواند تأثیرات جدی بر تعادل اکوسیستم‌های مناطق حفاظت شده داشته باشد و به تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی کمک کند.
- خرابکاری و آسیب‌های اجتماعی: تخریب منابع طبیعی و زیستگاه‌های حیات وحش می‌تواند منجر به اختلافات اجتماعی، کنفلیکت‌های انسانی، و حتی جرم و جنایت در این مناطق شود.
با این وجود، مدیریت مناسب گردشگری و اجرای سیاست‌ها و برنامه‌های حفاظت می‌تواند به حفظ و حفاظت از مناطق بکر و حفاظت شده کمک کند. این اقدامات می‌توانند شامل تعیین سقف برای تعداد گردشگران، ارائه آموزش‌های حفاظت محیطی به گردشگران، توسعه ساختارهای توریستی پایدار، و تأمین منابع مالی برای حفاظت از محیط زیست باشد. این اقدامات به دنبال حفظ توازن بین توسعه گردشگری و حفظ محیط زیست و طبیعت این مناطق هستند.
